Σύνορα, κυριαρχία και δημοκρατικά δικαιώματα στην E.E.

Σύνορα, κυριαρχία και δημοκρατικά δικαιώματα στην E.E.

4' 6" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Αγαπητέ Κύριε Καρκαγιάννη,

Με πολύ ενδιαφέρον διάβασα τους προβληματισμούς σας στην έγκριτη και πολυδιαβαζόμενη στήλη σας, σχετικά με την προσφώνησή μου προς τον νέο Πρόεδρο της Δημοκρατίας και ειδικά την περικοπή που αναφέρεται στις εξελίξεις στην Ευρώπη μετά τη θέση σε ισχύ της Συνταγματικής Συνθήκης. Χαίρομαι διότι έτσι προκαλείται συζήτηση, ενημέρωση και εξοικείωση με το υπό επικύρωση συνταγματικό κείμενο, κυρίως όμως δίδεται η ευκαιρία να διαλύονται ενδεχόμενες παρερμηνείες.

Σπεύδω κατ’ αρχήν να διευκρινίσω ότι δεν ήταν στις προθέσεις μου να διατυπώσω «ανησυχίες», διότι τέτοιες δεν έχω, αλλά μόνο διαπιστώσεις και επισημάνσεις για το βάρος προσαρμογής στα νέα δεδομένα που φέρουν όλα τα πολιτειακά όργανα της χώρας μας. Ακόμη, δεν νομίζω ότι τα σημεία που προκάλεσαν το ενδιαφέρον σας είναι «σκοτεινά», τουλάχιστον για όσους γνωρίζουν τις ευρωπαϊκές εξελίξεις.

Και έρχομαι στα ζητούμενα:

1) Σύνορα. Δεν αναφερόμουν βεβαίως στα γεωγραφικά σύνορα μεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών, που θα εξακολουθήσουν να υπάρχουν για τη χωρική περιγραφή της κάθε χώρας. Αναφερόμουν στο ουσιαστικό περιεχόμενο των συνόρων, που βαθμιαία όχι μόνο περιορίζεται, αλλά μελλοντικά καταργείται πλήρως. Ανθρωποι, κεφάλαια, υπηρεσίες, ιδέες, συνήθειες διακινούνται ήδη από σήμερα ελεύθερα μεταξύ των κρατών-μελών. H ελεύθερη αυτή διακίνηση θα διέπεται πλέον από ευρωπαϊκούς νόμους που θα έχουν μεγαλύτερη δραστικότητα απ’ ό,τι οι σημερινοί εθνικοί νόμοι. Ομως η εξέλιξη αυτή επιβάλλει στο κάθε κράτος-μέλος και ιδίως στα πολιτειακά του όργανα να διαφυλάττει την πολιτιστική του ιδιαιτερότητα. Ας μην ξεχνάμε εξάλλου ότι τα εθνικά μας σύνορα διασφαλίζονται περισσότερο αφού μετατρέπονται σε εξωτερικά σύνορα της Ευρώπης.

2) Εθνική κυριαρχία. Και μόνο αν ανατρέξει κανείς στο άρθρο 28 § 3 του Συντάγματος, με το οποίο κυρώνονται οι ευρωπαϊκές συνθήκες, θα δει ότι το Σύνταγμα ομιλεί για εκούσιους «περιορισμούς στην άσκηση της εθνικής κυριαρχίας». Αλλωστε δεν έχει πλήρως εκχωρηθεί στην Ευρωπαϊκή Ενωση η νομισματική πολιτική (η δραχμή είναι πια γλυκιά ανάμνηση), η τελωνειακή πολιτική, η εμπορική πολιτική; Σε λίγο και άλλοι τομείς που ανήκουν στα κράτη-μέλη, όπως η γεωργία, οι μεταφορές, η προστασία καταναλωτών, η ενέργεια, το περιβάλλον κ.ά. θα ρυθμίζονται από την E.E. Και αυτό όχι διότι θέλει κανείς να απογυμνώσει τα κράτη από τις εξουσίες τους, αλλά διότι οικειοθελώς τα κράτη και οι πολίτες αναγνωρίζουν ότι η άσκηση κάποιων εξουσιών σε κεντρικό ευρωπαϊκό επίπεδο ενδυναμώνει την Ευρώπη και ωφελεί τον κάθε Ευρωπαίο πολίτη.

3) Δικαιώματα του ανθρώπου. Στο Ευρωπαϊκό Σύνταγμα υπάρχει ενσωματωμένος ο γνωστός Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων που σε πολλά θέματα προστατεύει πιο αποτελεσματικά τον πολίτη απ’ ό,τι οι εσωτερικές νομοθεσίες, και επιπλέον του παρέχει προστασία και έναντι των ευρωπαϊκών οργάνων. Μοιραίο, βέβαια, είναι ότι μέσα σε ένα περιβάλλον όχι δέκα, αλλά εκατοντάδων εκατομμυρίων ανθρώπων, τα δικαιώματα όχι μόνο προστατεύονται αλλά και προσβάλλονται πιο εύκολα.

Ολα τα παραπάνω είναι καλό να τα γνωρίζουμε και σωστό είναι να εμβαθύνουμε σε αυτά, ιδίως όσοι έχουμε αυξημένες ευθύνες. Και πάντως επιβάλλεται να γίνει ευρύτερη ενημερωτική συζήτηση, αφού το υπό ψήφιση Σύνταγμα θα καθορίσει το μέλλον και της Ευρώπης και της χώρας μας.

Σας εσωκλείω για περισσότερη ενημέρωση εισήγησή μου σε θαυμάσια ημερίδα της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, στις 9-2-2005.

Με εκτίμηση Αννα Μπενακη-Ψαρουδα

Στο φύλλο της περασμένης Παρασκευής ομολογουμένως με ανησυχία και ερωτήματα σχολιάσαμε απόσπασμα από την προσφώνηση που απηύθυνε στον νέο Πρόεδρο της Δημοκρατίας, τον κ. Κάρολο Παπούλια, η Πρόεδρος της Βουλής, η κ. Αννα Ψαρούδα-Μπενάκη. H κ. Πρόεδρος απάντησε με τη δημοσιευόμενη επιστολή της. Παραθέτουμε και το απόσπασμα της προσφώνησης ώστε να είναι κατανοητό περί τίνος πρόκειται.

«Αναλαμβάνετε, κ. Πρόεδρε, την Προεδρία της Δημοκρατίας για μία πενταετία, όπου θα σημειωθούν σημαντικά γεγονότα και εξελίξεις: H ευρωπαϊκή ενοποίηση θα προωθηθεί με την ψήφιση ενδεχομένως και της Συνταγματικής Συνθήκης, τα εθνικά σύνορα και ένα μέρος της εθνικής κυριαρχίας θα περιοριστούν χάριν της ειρήνης, της ευημερίας και της ασφάλειας στη διευρυμένη Ευρώπη, τα δικαιώματα του ανθρώπου και του πολίτη θα υποστούν μεταβολές, καθώς θα μπορούν να προστατεύονται αλλά και να παραβιάζονται από αρχές και εξουσίες πέραν των γνωστών και καθιερωμένων και πάντως η Δημοκρατία θα συναντήσει προκλήσεις και θα δοκιμαστεί ενδεχομένως από νέες μορφές διακυβέρνησης».

Η απάντηση της κ. Προέδρου είναι σαφής και καθαρή και είναι ακόμη σαφέστερη και λεπτομερέστερη η εισήγησή της στην ημερίδα της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, στην οποία μας παραπέμπει. H επιλογή να ζήσουμε μέσα στην Ευρωπαϊκή Ενωση, και ως κράτος και ως πολίτες, είναι επιλογή όλων των ελληνικών κυβερνήσεων της τελευταίας τριακονταετίας και συγκεντρώνει την υποστήριξη της μεγάλης πλειοψηφίας του ελληνικού λαού.

Ωστόσο, η E.E. δεν είναι η γη της επαγγελίας, περισσότερο είναι το νέο πεδίο μάχης, όπου, ως κράτος και ως πολίτες, θα απαιτηθεί να αγωνισθούμε, ώστε ο «περιορισμός» των συνόρων, της εθνικής κυριαρχίας και η υπεράσπιση της Δημοκρατίας να πάρει αυτήν τη μορφή που αναλύει η κ. Πρόεδρος στην επιστολή της και στην εισήγηση. Και όχι, ενδεχομένως, μια άλλη, που θα προκύπτει από τον εκάστοτε συσχετισμό δυνάμεων, συμμαχιών και συμφερόντων.

Για την ώρα, η E.E. δίνει την εικόνα μιας τεράστιας γραφειοκρατικής πυραμίδας, με κορυφή την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Συμβούλιο των Υπουργών, απρόσιτης στον Ευρωπαίο πολίτη. Ας ελπίσουμε ότι θα αλλάξει μορφή και λειτουργία με την επικύρωση της Συνταγματικής Συνθήκης.Α.Κ.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή